۳۰ پرسش مهم درمورد صندوق ETF دولتی
صندوق ETF دولتی به یکی از انواع صندوق های سرمایه‌گذاری گفته می‌شود که امکان خرید و فروش آن به عنوان دارایی وجود دارد. در واقع این نوع از صندوق‌ها، همانند سهام عادی در بورس قابل خرید و فروش هستند به گونه‌ای که با خرید هر واحد در از این صندوق‌ها، ترکیبی از دارایی را خریداری خواهید کرد. در این مقاله نکاتی جهت راهنمای صندوق ETF دولت ارائه می دهیم.
در سال ۱۳۹۹، دولت به منظور اجرای عدالت اجتماعی در کشور، عرضه بخش قابل توجهی از سهام شرکت‌های معتبر و ارزشمند را در برنامه خود قرار داد تا این نوع از سهام‌ها در اختیار مردم قرار گیرد و مردم مدیریت آن‌ها را بر عهده بگیرند. در همین راستا،دولت برنامه ارائه ETF دولتی در قالب ۳ صندوق را در دستور کار قرارداده است. در زیر به مهمترین سوالاتی که در این خصوص مطرح است پاسخ داده ایم:
۳۰ پرسش متداول درمورد صندوق ETF :
سوال ۱: مدت انجام پذیره نویسی صندوق واسطه گری مالی یکم تا چه روزی ادامه دارد ؟
- پاسخ: شروع پذیره نویسی از بامداد روز یکشنبه مورخ ۱۳۹۹/۲/۱۴ لغایت ساعت ۲۴ روز چهارشنبه مورخ ۱۳۹۹/۲/۳۱ انجام می شود.
سوال ۲: آیا برای شرکت در پذیره نویسی و خریدن واحد های صندوق نیاز به داشتن کد بورسی می باشد؟
- پاسخ: خیر. تنها با ارائه کد ملی به مراکز معرفی شده می تواند تا سقف مشخص اقدام به خرید واحدهای صندوق ETF نمایید.
سوال ۳: کف و سقف مبلغ پذیره نویسی برای هر فرد چقدر است؟
- پاسخ: حداقل مبلغ پذیره نویسی برای هر یک از اشخاص حقیقی ایرانی دارای کد ملی ۱۰ هزار تومان و حداکثر مبلغ پذیره نویسی معادل ۲ میلیون تومان میباشد. (مضربی از ۱۰ هزار تومان)
سوال ۴: آیا برای شرکت در پذیره نویسی و خریدن واحد های صندوق محدودیت سنی وجود دارد؟
- پاسخ: خیر، هیچگونه محدودیت سنی وجود ندارد. برای مثال در یک خانواده ۳ نفره هر ۳ نفر با هر شرایط سنی می توانند تا سقف مشخص اقدام به خرید و مشارکت در پذیره نویسی صندوق های ETF نمایند.
سوال ۵: باتوجه به اینکه صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس (ETF) سه صندوق (۱:واسطه گری مالی، ۲:خودروسازی و صنایع فلزی و ۳:صنایع پالایش نفت و پتروشیمی) هستند، آیا فردی که با کد ملی (یا کد بورسی) خود در صندوق اول (واسطه گری مالی یکم) تا سقف ۲ میلیون تومان پذیره نویسی میکند، امکان پذیره نویسی در سایر صندوق ها را دارد یا خیر؟
- پاسخ: بله، منعی برای پذیره نویسی در سایر صندوق ها وجود ندارد؛ لیکن تخفیف درنظرگرفته شده فقط برای یک صندوق اعمال می شود. (فعلاً چنین تصمیمی اتخاذ شده و بستگی به میزان استقبال مردم از صندوق واسطه گری مالی یکم دارد)
سوال ۶: آیا برای شرکت در پذیره نویسی و خریدن واحد های صندوق ETF نیاز به ثبت نام در سجام (سامانه جامع اطلاعات مشتریان) ؟
- پاسخ: خیر در این مرحله نیاز به ثبت نام در سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) و احراز هویت نمی باشد.
سوال ۷: آیا امکان پذیره نویسی بیش از یک بار و در چند مرحله وجود دارد؟
- پاسخ: بله، انجام پذیره نویسی به میزان کمتر از ۲ میلیون تومان و در چند مرحله برای هر کد ملی بلامانع است؛ مشروط بر اینکه مجموع پذیره نویسیهای انجام شده برای هر کد ملی، بیشتر از سقف ۲ میلیون تومان نباشد. درصورت عدم رعایت سقف ۲ میلیون تومان برای هر کد ملی، برگشت وجوه واریزی متقاضیان در طی مدت پذیره نویسی توسط بانک های منتخب ممنوع میباشد.
سوال ۸: مبنای محاسبه قیمت سهام شرکت های موجود در صندوق چیست؟
- پاسخ: قیمت سهام تشکیل دهنده واحدهای سرمایه گذاری صندوق، متوسط قیمت سهام در سی روز گذشته (منتهی به تاریخ فراخوان واگذاری) با احتساب درصد تخفیف مربوطه است مشروط براینکه پس از اعمال تخفیف از ۷۰ درصد قیمت پایانی روز معاملاتی قبل از شروع پذیره نویسی کمتر نباشد.
سوال ۹: اشخاص حقوقی چگونه و تا چه سقفی میتوانند پذیره نویسی نمایند؟
- پاسخ: پذیره نویسی واحدهای سرمایه گذاری موضوع این دستورالعمل صرفاً شامل اشخاص حقیقی ایرانی بوده و اشخاص حقوقی نمیتوانند در پذیره نویسی شرکت نمایند و استفاده از حساب آن‌ها برای پرداخت وجوه امکانپذیر نیست.
سوال ۱۰: آیا امکان پذیره نویسی برای ایرانیان مقیم خارج از کشور وجود دارد؟
- پاسخ: بله امکان پذیره نویسی برای هر فرد ایرانی دارای کد ملی بدون وجود محدودیت سنی وجود دارد.
سوال ۱۱: باتوجه به اینکه انجام معاملات واحدها از ۲ ماه به بعد از تخصیص امکانپذیر است، مبنای محاسبه ۲ ماه، چه تاریخی است؟
- پاسخ: شروع پذیره نویسی از بامداد روز یکشنبه مورخ ۱۳۹۹/۲/۱۴ لغایت ساعت ۲۴ روز چهارشنبه مورخ ۱۳۹۹/۲/۳۱ بوده؛ لذا مبنای محاسبه دو ماه، تاریخ پایان پذیره نویسی (۱۳۹۹/۲/۳۱) خواهد بود.
سوال ۱۲: پس از گذشت ۲ ماه، امکان معامله کل واحدها مهیا می شود یا درصدی از واحدهای خریداری شده؟
- پاسخ: کل واحد های خریداری شده قابل معامله می باشد.
سوال ۱۳: درصورت مشارکت بیشتر مردم، طبیعتاً تعداد واحدهای کمتری به هر شخص تخصیص داده می‌شود و بخشی از وجوه میبایست به حساب مشتریان واریز گردد. چه زمانی می توان به طور دقیق تعداد واحدهای اختصاص یافته به افراد را مشخص کرد؟
- پاسخ: در تاریخ ۱۳۹۹/۲/۳۱ فرآیند پذیره نویسی به اتمام میرسد و یک هفته پس از این تاریخ، مشخص میگردد چه تعداد واحد به هر فرد اختصاص مییابد. درصورت مشارکت کامل یا کمتر، حداکثر ۲۰۰ واحد به هر کد ملی اختصاص می یابد و درصورت مشارکت بیشتر، کمتر از ۲۰۰ واحد (ازطریق تسهیم بالنسبه) اختصاص مییابد.
سوال ۱۴: درصورت مشارکت بیشتر مردم، عودت مازاد واریزی ها به چه شکل انجام می شود؟
- پاسخ: عودت وجوه به هر دلیل از جمله اضافه پرداختی و مازاد ناشی از تسهیم بالنسبه توسط صندوق صرفاً به شماره شبای پرداخت کننده صورت می پذیرد.
سوال ۱۵: آیا داشتن حساب برای همه متقاضیان الزامی است؟
- پاسخ: خیر. در این مرحله الزامی به داشتن حساب نیست؛ لیکن متقاضیان برای امکان معامله این واحدها در آینده میبایست حتماً حساب بانکی داشته باشند تا بتوانند کد بورسی اخذ کنند.
سوال ۱۶: آیا ضروری است متقاضیان ظرف مدت دو ماه مراحل احراز هویت (سجام) را انجام دهند؟
- پاسخ: ضرورت ندارد اشخاصی که نسبت به پذیره نویسی اقدام نموده اند، حتماً ظرف ۲ ماه فرآیند احراز هویت را تکمیل نمایند. این امر فقط درمورد آن دسته از متقاضیان صدق میکند که قصد دارند پس از خاتمه دو ماه، واحدهای خود را به فروش برسانند. درصورتیکه متقاضیان قصد فروش واحدهای خود را نداشته باشند، فعلاً نیازی به اخذ تأییدیه سجام ندارند. به عبارتی اخذ تأییدیه سجام فقط برای معاملات بعدی مورد نیاز است.
سوال ۱۷: آیا صندوق سود مشخصی دارد؟
- پاسخ: خیر. هدف از تشکیل این صندوق مشارکت همه مردم در این طرح و بهره مندی همه ایرانیان از سود بازار سرمایه است. طبیعتاً تغییرات ارزش سهام موجود در این صندوق منجر به افزایش یا کاهش ارزش واحدهای صندوق می گردد. ضمن اینکه تلاش می‌شود از طریق سرمایه گذاری مبالغ نزد صندوق برای بازارگردانی، حداکثر سود ممکن حاصل شود. بدین ترتیب، سود تضمینی برای واحدهای سرمایه گذاری صندوق وجود نداشته و صرفاً سود احتمالی به شرح زیر قابل حصول است:
-
- افزایش قیمت سهام موجود در صندوق
- واریز سود سالانه ناشی از عملکرد سهام شرکت های موجود در صندوق
- سود حاصل از سرمایه گذاری منابع صندوق به صورت سپرده گذاری و خرید اوراق
سوال ۱۸: نماد صندوق جهت پذیره نویسی از طریق کارگزاری ها چیست؟
- پاسخ: نماد صندوق واسطه گری مالی یکم “دارا یکم” است.
سوال ۱۹: آیا برای افرادی که داری کد بورسی هستند امکان انجام پذیره نویسی از طریق خدمان برخط کارگزاری ها وجود دارد؟
- پاسخ: بله. افراد دارای کد بورسی می توانند در روزهای کاری از ساعت ۱۴:۰۰ لغایت ۱۶:۰۰ در نماد “دارا یکم” تا سقف مجاز اقدام به خرید نمایند.
سوال ۲۰: آیا این امکان وجود دارد که بانک ها وجوه واریزی مردم بابت پذیره نویسی را بابت طلب خود از مشتریان ، برداشت نمایند و پذیره نویسی برای آن‌ها انجام نشود؟
- پاسخ: خیر، وجوه واریزی مشتریان بابت پذیره نویسی، غیرقابل برداشت میباشد.
سوال ۲۱: چرا فرآیند عرضه واحدها به صورت بلوکی نبوده و در قالب (ETF) درنظر گرفته شده است؟
- پاسخ: دولت می توانست به راحتی سهام خود در سه بانک و دو شرکت بیمه را از طریق بورس به فروش رساند؛ لیکن عرضه سهام به صورت ETF، با هدف مردمی کردن اقتصاد (افزایش ضریب نفوذ بازار سرمایه) و انتفاع عامه مردم (حتی افرادی که تاکنون در بازار سرمایه فعال نبوده اند) از رشد بازار سرمایه صورت گرفته است.
سوال ۲۲: مقرر شده است مشتریان در فرصت مناسب و طی ماه های آینده، نسبت به ثبت نام در سامانه سجام و دریافت کد معاملاتی (کد بورسی) اقدام نمایند. لیکن فرآیند احراز هویت در کارگزاریها بسیار زمان بر است و گاهی اوقات نیاز است مشتریان در دو مرحله به کارگزاریها مراجعه نمایند. به نظر میرسد ضروری است این فرآیند تا حدی تسهیل گردد.
- پاسخ: هرچند برای خرید واحدهای این صندوق هیچگونه نیازی به کد بورسی وجود ندارد، با توجه به مذاکرات و رایزنی های انجام شده، در نظر است تا فرآیند احراز هویت قبل از پایان اردیبهشت ماه از طریق سجام به صورت الکترونیک و غیرحضوری انجام شود. سازمان بورس نیز با تعامل با شبکه بانکی در حال فراهم نمودن بسترهای لازم برای انجام این کار از طریق شعب تمامی بانک ها است. ضمن اینکه در حال حاضر این امر از طریق برخی از شعب بانکهای صادرات ایران، شهر و آینده قابل انجام میباشد.
سوال ۲۳: این مسأله که مردم برای خرید این سهام، وجوه خود را از بانک ها خارج کنند، چگونه مدیریت می شود؟
- پاسخ: درواقع وجوه از بانک ها خارج نخواهد شد، بلکه فرآیند جابجایی وجوه بین بانک ها انجام خواهد شد و نهایتاً پس از واریز به حساب خزانه، صرف تأمین هزینه های دولت خواهد شد.
سوال ۲۴: آیا امکان درنظر گرفتن تسهیلاتی خاص برای اقشار ضعیف جامعه مانند عشایر و … به منظور بهره مندی از فرصت ایجادشده و منتفع شدن این گروه از مردم از رشد بازار سرمایه وجود دارد؟
- پاسخ: در شرایط فعلی و در پذیره نویسی صندوق واسطه گری مالی یکم این امکان فراهم نشده، لیکن این احتمال وجود دارد که درخصوص دو صندوق دیگر در این خصوص اتخاذ تصمیم شود. هرچند نفس این اقدام و اعمال تخفیف قابل توجه، به نوعی حمایت از اقشار ضعیف جامعه است.
سوال ۲۵: آیا این طرح همان سهام عدالت است؟
- پاسخ: خیر. این موضوع کاملاً متفاوت از سهام عدالت است و در این طرح مردم میتوانند تا مبلغ ۲ میلیون تومان به ازاء هر کدملی سهام متعلق به دولت را از طریق خرید واحد های سرمایه گذاری صندوق واسطه گری مالی یکم، با تخفیف خریداری نمایند. در حالی که سهام عدالت سهامی است که قبلاً به حدود ۵۰ میلیون نفر از مردم تعلق گرفته و ظرف ماههای آتی مدیریت آن به خود مردم منتقل می شود و نیازی به واریز مجدد وجه توسط مردم برای تملیک سهام وجود ندارد.
سوال ۲۶: آیا افت شاخص بورس، پیش بینی شده است؟
- پاسخ: تغییرات شاخص بورس قابل پیش بینی نیست، لیکن حتی درصورت افت شاخص از آنجا که در حال حاضر مردم سهام را با تخفیف ۲۰ تا ۳۰ درصدی نسبت به قیمت های مورخ ۱۳۹۹/۲/۱۳میخرند، با فرض کاهش شاخص بورس در این حدود نیز متضرر نخواهند شد. ضمن اینکه حدود ۱.۰۰۰ میلیارد تومان برای انجام بازارگردانی نزد صندوق “واسطه گری مالی یکم” نگهداری می شود.
سوال ۲۷: آیا می شود کمتر از ۲ میلیون تومان هم پذیره نویسی نمود؟
- پاسخ: بله. برای مثال یک فرد ممکن است ۸۰۰هزار تومان پس انداز داشته باشد که این فرد می تواند ۸۰ واحد صندوق (بدون لحاظ کردن تخفیف) را خریداری نماید
سوال ۲۸: آیا بعد از آزاد سازی واحد های صندوق جهت خرید و فروش می شود تعداد بیشتر به دارایی قبلی اضافه نمود؟
- پاسخ: بله. بعد از قابل معامله شدن واحدهای صندوق امکان خرید مجدد و اضافه کردن تعداد دلخواه از واحدهای صندوق وجود خواهد داشت.
سوال ۲۹: آیا بعد از آزاد سازی واحد های صندوق جهت خرید و فروش می شود تنها بخشی از دارایی را فروخت؟ مثلا با فرض اینکه من همه ۲ میلیون تومان را خریده باشم (یعنی ۲۰۰ واحد صندوق)، فقط ۵۰ واحد آنرا فروخت؟
- پاسخ: بله.هیچ محدودیتی از باب وجود ندارد و شما می توانید تنها بخشی از داریی خود را بفروشید.
سوال ۳۰: پذیره نویسی واحدهای صندوق از چه طرقی قابل انجام است؟
- پاسخ: پذیره نویسی واحدهای این صندوق از طریق کارگزاری های بورس، سامانه های آنلاین معاملاتی و درگاه های غیرحضوری و حضوری (شعب) بانک های منتخب صورت می پذیرد.
درگاه های غیرحضوری و حضوری بانک های منتخب به منظور پذیره نویسی واحدهای صندوق سرمایه گذاری “واسطه‌گری مالی یکم” تاکنون به شرح زیر است:
درصورت افزایش درگاه های غیرحضوری مندرج در جدول فوق توسط بانکها یا اضافه شدن بانکهای دیگری به لیست بانکهای منتخب جهت انجام فرآیند پذیرهنویسی، مراتب ازطریق روابط عمومی وزارت امور اقتصادی و دارایی اطلاع رسانی خواهد شد.
در هر حال اکیداً توصیه می شود به منظور جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، پذیره نویسی از طریق درگاه های غیرحضوری بانکها صورت پذیرد.
در صورتی که سوال شما در میان ۳۰ پرسش متداول بالا وجود نداشت لطفا در پایین همین مطلب اقدام به طرح پرسش خود نمایید.
خوشحال خواهیم شد اگر به این مطلب رای دهید و نظر خود را برای ما ارسال کنید
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
خداخیرتون بده کلی گشتم تا این مطلب شسته رفته رو پیدا کردم. حالا به نظرتون ارزش داره بخیریم؟
بله ارزش داره