شاخص Standard & Poor’s 500 که اغلب به اختصار S&P 500، یا فقط S&P گفته می شود، در حقیقت یک نوع شاخص وزن‌دار ارزش بازار است که مربوط می‌شود به سهام ۵۰۰ کمپانی آمریکایی که بطور عمومی قابل خرید و فروش هستند. این شاخص به عنوان یکی از بهترین ابزارها برای سنجش وضعیت بازار آمریکا شناخته می‌شود. S&P یکی از مهم‌ ترین شاخص‌ های سهام است. بسیاری از سرمایه گذاران آن را به عنوان یکی از بهترین نماینده ها در بازار سهام ایالات ‌متحده و عامل تعیین‌ کننده اقتصاد ایالات ‌متحده در نظر می‌گیرند.

تاریخچه S&P 500 چیست؟

شرکت Standard & Poor’s، شرکتی است که اطلاعات و تحلیل‌های مالی را تامین می ‌کند. این شرکت در سال ۱۸۶۰ توسط هنری وارنام پور تاسیس شد. “شاخص مرکب” اولین نام شاخص S&P 500، در سال ۱۹۲۳ معرفی شد و تعداد کمی از سهام ها را شروع به ردیابی کرد. سه سال بعد در سال ۱۹۲۶، شاخص مرکب به ۹۰ عنوان گسترش پیدا کرد. در سال ۱۹۴۱، انتشارات پور (شرکت اصلی هنری وارنام پور) با شرکت آمار استاندارد (که در ۱۹۰۶ به عنوان اداره آمار استاندارد تاسیس شد) ادغام شد و نام آن به ” Standard and Poor’s” تبدیل شد. در سال ۱۹۵۷ شاخص S&P به ۵۰۰ شرکت گسترش یافت. تکنولوژی این شاخص را قادر ساخت تا در زمان واقعی محاسبه و منتشر شود. شاخص S&P 500 به طور گسترده به عنوان معیاری برای سطح عمومی قیمت‌‌های سهام مورد استفاده قرار می‌‌گیرد

S&P چگونه کار می کند؟

یک کمیته، اجزای S&P 500 را انتخاب می ‌کند. در ارزیابی صلاحیت شرکت ها، این کمیته شایستگی شرکت را با استفاده از هشت معیار اصلی مانند : ارزش بازار ، سهام شناور آزاد، سود مالی و… ارزیابی می‌کند. هر یک از این معیار های اولیه دارای الزامات خاصی هستند که باید برآورده شوند. از آن معیارها  عبارتند از:

• حجم معاملات بازار یا ارزش بازار کمپانی باید حداقل ۱۰ میلیارد دلار باشد.
• کمپانی باید در خاک آمریکا واقع شده باشد.
• به عنوان “مجموعه شرکت” به ثبت رسیده باشد و سهام آن توسط عموم قابل خرید و فروش باشد.
• کمپانی باید در لیست شرکت‌های مجاز در بورس آمریکا وجود داشته باشد.
• سودآوری شرکت در گزارش‌های ۳ ماه اخیر نسبت به مجموع فصل‌های سال اخیر بیشتر شده باشد.

به خاطر وجود این شرایط و قوانین، فقط شرکت های بزرگ می‌توانند در لیست S&P 500 حضور داشته باشند. این لیست در پایان هر فصل مورد بازبینی قرار می‌گیرد و آپدیت می‌شود. جالب است بدانید که ارزش بازار کمپانی‌های این لیست، یا همان مقدار شاخص در ماه فوریه سال ۲۰۲۰ به رقم ۲۴.۴۷ ترلیون دلار رسید.

در S&P 500 از روش وزن‌ دهی ارزش بازار استفاده می‌شود و به شرکت هایی که ارزش بیشتری در بازار ایجاد می‌کنند، وزن بیشتری  داده می‌شود و در مجموع این وزن‌های شرکت ها هستند که ارزش کل شاخص را تعیین می‌کنند. به بیان دقیق‌تر، ابتدا ارزش کل بازار این شرکت ها محاسبه می شود، سپس وزن هر شرکت با تقسیم سهم بازار آن به ارزش کل بازار محاسبه می‌شود. نکته مهم این است که فقط آن بخش از سهام شرکت ها که بطور عمومی قابل خرید و فروشند (یعنی سهام آزاد شناور) در محاسبات دخیل هستند.

شرایط کمپانی‌های موجود در شاخص S&P 500 :

شرایط و استانداردهای خاصی توسط S&P در نظر گرفته می‌شود تا نام یک کمپانی در این لیست مهم قرار گرفته شود. بعضی از آن‌ها عبارتند از:

• ۵۰ درصد از سهام شرکت باید در بورس عرضه شده باشد و عموم بتوانند معامله کنند
• ارزش بازار مالی آنها بالغ بر ۵.۳ میلیارد دلار باشد
• قیمت هر سهم بالاتر از۱ دلار باشد
• در چهار دوره متوالی اعلام سود دارای سود مثبت باشد

این چهار شرط اصلی ترین شرایطی هستند که برای ورود به شاخص S&P 500 مورد بررسی قرار می گیرند. به خاطر وجود این شرایط و قوانین، فقط کمپانی‌های بزرگ و با پشتوانه می‌توانند در لیست S&P 500 حضور داشته باشند. این لیست در پایان هر فصل مورد بازبینی قرار می‌گیرد و آپدیت می‌شود. جالب است بدانید که ارزش بازار کمپانی‌های این لیست، یا همان مقدار شاخص در ماه فوریه سال ۲۰۲۰ به رقم ۲۴.۴۷ ترلیون دلار رسید

بخش های موثر در شاخص S&P

در این شاخص بخش های مختلف با در صدهای متفاوت وجود دارند که در کل سبدی از وضیعت اقتصاد را بوجود می آورند. این بخش ها عبارتند از:

ساختار شاخص S&P

سرمایه بازار یک شرکت با مشخص کردن قیمت سهام آن و ضرب نمودن آن عدد در تعداد سهامش اندازه گیری می شود. اما S&P تنها از سهام شناور آزاد استفاده می کند، یعنی تعداد سهامی که عموم مردم می توانند آنها را خرید و فروش کنند. S&P 500 سرمایه بازار هر شرکت را با توجه به انتشار سهام جدید یا ادغام شرکت ها با یکدیگر تغییر می دهد.

ارزش شاخص با جمع کردن سرمایه بازار هر شرکت و تقسیم مجموع آنها بر یک مقسوم علیه به دست می آید. متاسفانه این مقسوم علیه فقط در اختیار شرکت S&P قرار دارد و اطلاعات مربوط به آن در اختیار عموم قرار داده نشده است. با این وجود ما می توانیم وزن شرکت را در شاخص مشخص کنیم و این مورد اطلاعات با ارزشی را در اختیار سرمایه گذاران قرار می دهد. در صورت جهش یا سقوط یک سهام می توان مشخص کرد که این تغییر تاثیری بر کل شاخص خواهد داشت یا خیر. برای مثال، یک شرکت با وزن ۱۰% تاثیر بیشتری نسبت به شرکت دیگری با وزن ۲% بر ارزش شاخص خواهد داشت.

فرمول و محاسبه وزن برای S&P 500

S&P 500 از روش سرمایه موزون بازار استفاده می کند و این کار با اختصاص دادن درصد بالاتری به شرکت های دارای بیشترین سرمایه در بازار انجام می شود.

تعیین وزن هر جزئی از S&P 500 با جمع زدن کل سرمایه بازار برای شاخص آغاز می شود.

۱- ابتدا باید کل سرمایه بازار برای شاخص را با جمع زدن تمام سرمایه های هر یک از شرکت ها محاسبه کرد.
۲- وزن هر شرکت در شاخص، با محاسبه سرمایه شرکت در بازار و تقسیم آن بر کل سرمایه بازار آن شاخص اندازه گیری می شود.
۳- شما می توانید سرمایه یک شرکت را با مشخص کردن قیمت هر سهم و ضرب نمودن آن در تعداد کل سهام شرکت به دست آورید.

خوشبختانه کل سرمایه بازار S&P و همینطور سرمایه هر یک از شرکت ها به صورت مکرر در وبسایت های مالی قرار میگیرد و از همین رو سرمایه گذاران نیازی به محاسبه ی آنها ندارند. برای درک نحوه اثرگذاری سهام بر شاخص S&P باید وزن بازار محاسبه شود که این کار با تقسیم سرمایه بازار هر شرکت بر سرمایه کل بازار شاخص انجام می شود. در ادامه مثالی از وزن شاخص شرکت اپل را مشاهده می کنید:

• تعداد سهام شرکت اپل در سه ماهه چهارم سال ۲۰۱۸ برابر با ۴،۸۰۱،۵۸۹،۰۰۰ عدد بوده و ارزش هر یک از آنها در آن زمان ۱۴۸.۲۶ دلار بوده است.
• سرمایه بازار شرکت اپل در آن زمان ۷۱۱.۹ میلیارد دلار بوده است ( یا به عبارتی ۴،۸۰۱،۵۸۹،۰۰۰ ضرب در ۱۴۸.۲۶) . این مقدار به عنوان صورت کسر در محاسبه شاخص مد نظر قرار گرفته می شود.
• کل سرمایه بازار S&P 500 در آن زمان حدود ۲۳ تریلیون دلار بود که برابر است با مجموع سرمایه بازار تمام سهام موجود در این شاخص.
• وزن شرکت اپل در این شاخص حدود ۳% بود و این میزان با تقسیم ۷۱۱.۹ میلیادر دلار بر ۲۳ تریلیون دلار محسابه می شود.

نکته : به طور کلی هرچه وزن یک شرکت بیشتر باشد، به ازای هر ۱% تغییر در قیمت سهام اثری بیشتری بر شاخص ایجاد خواهد شد.

کمپانی‌هایی که در صدر لیست S&P 500 ‌قرار دارند

در اینجا به ترتیب ۱۰ شرکت اول لیست S&P 500 که تا فوریه ۲۰۲۰ منتشر شده است را مشاهده می فرمایید . باید توجه کنید که شرکت های موجود در این لیست و همینطور ترتیب آنها در طول دوره های زمانی تغییر میکند.

۱. Microsoft Corporation
۲. Apple Inc
۳. Amazon.com Inc
۴. Facebook Inc. Class A
۵. Berkshire Hathaway Inc. Class B
۶. Johnson & Johnson
۷. Alphabet Inc. Class C
۸. Alphabet Inc. Class A
۹. Procter & Gamble Company
۱۰. JPMorgan Chase & Co

تحلیلگران چگونه از شاخص S&P 500 استفاده می کنند

همانطور که می دانید برای تحلیل شرایط اقتصادی باید فاکتورها و ابزارهای مختلف را در نظر گرفته و براساس شرایط آنها نسبت به پیش بینی اقدام نمود. شاخص S&P 500 نیز در کنار سایر ابزارهای دخیل در اقتصاد مانند اوراق قرضه ، شاخص های کالایی، شاخص ارز و… باید آنایز شود.

برای مثال هنگامی که حرکات مثبت را در این شاخص مشاهده می کنیم به معنی رشد بورس آمریکا است . از طرفی باید منتظر افت اوراق قرضه باشیم زیرا این دو در خلاف جهت هم حرکت می کنند. لازم به یاد آوری است که شاخص S&P 500 به تنهایی نیز قابل معامله است و بسیاری از معامله گران برروی آن فعالیت می کنند حتی بیشتر از تک تک سهام ، زیرا همانطور که پیشتر اشاره شد شاخص S&P 500 از مجموع ۵۰۰ سهام برتر بورس آمریکا شکل میگیرد از این رو حرکات ناگهانی در این شاخص کمتر دیده می شود، زیرا اگر در بخشی حرکت ناگهانی داشته باشیم بدلیل وضعیت میانگینی که در سنجش این شاخص انجام می شود حرکات ناگهانی گرفته می شود ولی در کل این شاخص نمایی از اقتصاد آمریکا است.

امیدواریم این مطلب نیز برای شما مفید بوده باشد. با رای دادن به این مطلب در بالای این صفحه میزان رضایت خود را بیان نمایید. همچنین با به اشتراک گذاشتن این مطلب با دوستان خود به ارتقا دانش فعالان بازارهای مالی کمک خواهید کرد.

مراجع :
https://www.investopedia.com/
https://seekingalpha.com/
https://en.wikipedia.org/